Overlast door bevers neemt toe in Noordoost-Groningen
De Unie van Waterschappen maakt zich zorgen over de schade die bevers in Nederland veroorzaken aan waterkeringen. Onder meer Waterschap Hunze en Aa's kampt met hoge kosten door beverschade.
De kosten voor beverschade in het waterschap stegen in de afgelopen jaren fors. In 2019 besteedde Hunze en Aa's 117.000 euro aan beverbeheersing. In 2021 was dit ruim één miljoen euro.
Honderden meters barrière
De hoge uitgaven zijn vooral te wijten aan preventiemaatregelen. Zo plaatste Hunze en Aa's in 2021 een barrière van gaas van honderden meters lang, die moest voorkomen dat bevers diepe gaten in de dijk graven. De barrière kostte het waterschap ruim 120.000 euro. Ook werd voor 800.000 euro een nieuwe waterkering aangelegd om ecologische waarde in de huidige kade langs het Drents Diep te beschermen.
Beverschade
Bevers veroorzaakten schade op 23 locaties in het Waterschap Hunze en Aa's, zo blijkt uit data van de Unie. Op achttien plekken in het gebied ging het om schade van bevers aan het watersysteem. Het waterschap besteedde daarom 25 duizend euro om 'beverholen dicht te maken, ingezakte oevers te herstellen en beverdammen te verwijderen'.
Volgens de woordvoerder van het waterschap wordt actief ingezet op preventiemaatregelen om schade te voorkomen, waardoor de kosten voor schade lager uitvallen. 'Onze doelstelling is het voorkomen van wateroverlast als gevolg van verzwakte keringen door gegraaf van bevers. Ook willen we natschade door dammenbouw voorkomen en onveilige situaties door inzakkende taluds en maaipaden tegengaan. Waar we problemen signaleren, pakken we het op.'
We zien we dat de beverpopulatie in Nederland en ook bij ons in het gebied toeneemt
Op dit moment zijn de preventieve maatregelen volgens de woordvoerder effectief, maar er zijn wel zorgen voor de toekomst. 'Wel zien we dat de beverpopulatie in Nederland en ook bij ons in het gebied toeneemt. Verwachting is dat we vaker actie moeten ondernemen vanwege de aanwezigheid van de bever.'
Maar één bever
In het Waterschap Noorderzijlvest bleef schade door bevers uit. Volgens de woordvoerder heeft het waterschap hier mazzel mee. 'We hebben maar één bever in ons gebied, die nog geen nageslacht heeft gekregen.' Wel verwacht het waterschap dat 'de bever zal oprukken'. Daarom houden ze de leefomgeving van de bever nauwkeurig in de gaten. Vorig jaar werd tijdens deze controles een bever gespot in een risicozone. 'Die bever is toen succesvol verplaatst naar een plek waar hij wel welkom was.'
Bevers kunnen op verschillende manieren schade veroorzaken aan hun omgeving. Zo kunnen wegen natschade ondervinden door dammenbouw en kunnen omgeknaagde bomen een risico vormen voor de veiligheid van het verkeer. Daarnaast kunnen bevers rijkswegen ondergraven, als die vlak naast een voor bevers geschikte watergang liggen. Ook kan er sprake zijn van vraatschade, waarbij schade ontstaat aan gewassen die bevers eten zoals bomen, struiken en land-, tuin- en bosbouwgewassen. Zo ontregelde een bever in 2021 het treinverkeer tussen Assen en Groningen, doordat het dier een gang onder het spoor had gegraven.
Beverpopulatie explosief gestegen
De toename van beverschade heeft volgens de Unie van Waterschappen verschillende redenen. Zo is de beverpopulatie in Nederland volgens de Unie in de afgelopen jaren explosief gestegen, maar is de bestrijding van bevers ingewikkeld. Het dier heeft een beveiligde status, omdat het een bijzondere leefomgeving creëert voor allerlei planten- en dierensoorten.
Tegelijkertijd kan de bever ook veel overlast veroorzaken, constateren de waterschappen. Zo kunnen bevers, met de dammen die ze maken, de waterhuishouding in bijvoorbeeld landbouwgebieden verstoren. De waterschappen vragen zich af of de beschermde status van de bever wel houdbaar is. Preventieve maatregelen zijn volgens hen 'te duur en werken niet afdoende'.
Drie zones
Volgens de woordvoerder van de Provincie Groningen is het in Groningen niet nodig om nieuwe plannen te maken voor de beverbeheersing. In februari 2021 hebben de provincies Groningen, Drenthe en de waterschappen Hunze en Aa's en Noorderzijlvest de omgang met bevers vastgelegd in het Beverbeheerplan. In het plan zijn werkafspraken vastgelegd voor het beverbeheer in de praktijk.
De bever vormt niet voor elk gebied een even groot risico, dus zijn de provincies Groningen en Drenthe opgedeeld in drie zones: groen, rood en oranje. In de eerste zone is de bever welkom, in de tweede niet en in de derde alleen als 'zijn gedrag geen negatief effect heeft op de omgeving'.
Volgens een woordvoerder van de provincie is 'het huidige beverbeheerplan voor nu voldoende'. De provincie houdt de situatie met de bever wel nauwlettend in de gaten. Mochten aanvullende maatregelen nodig zijn, dan kan het plan volgens de woordvoerder wel aangepast worden. 'Het plan loopt tot 2025, aan het einde van deze termijn hebben we duidelijkheid over de evaluatie. Op dit moment staan er geen nieuwe plannen op de agenda, maar uiteraard houden we tussentijds in samenwerking met het waterschap goed de vinger aan de pols', aldus de woordvoerder.
