Onrust in Biotoop om aangekondigde verdubbeling van energienota: 'Onzeker of de meerderheid januari haalt'

Bewonersvereniging voorzitter Thom Verheul maakt weinig gebruik van de kachel en kleedt zich extra warm
Bewonersvereniging voorzitter Thom Verheul maakt weinig gebruik van de kachel en kleedt zich extra warm © Robert Pastoor/ RTV Noord
Het is het gesprek van de dag op verjaardagen, visites of bij de koffieautomaat: de stijgende energierekening. In de Biotoop in Haren is dat niet anders. Vooral nadat de 180 bewoners en zo'n 250 andere gebruikers van het pand geconfronteerd zijn met een mogelijke verhoging van de energienota met 150 procent. De verhoging gaat vermoedelijk al binnen een maand in.
De bewonersvereniging vreest bij een prijsstijging voor een uittocht van bewoners. De Biotoop is het voormalige biologisch centrum van de Rijksuniversiteit Groningen. De collegezalen en laboratoria zijn omgebouwd tot bedrijfsruimtes en woningen.

Creatieve broedplaats

Het pand wordt een 'creatieve broedplaats' genoemd en biedt woonruimte aan 180 mensen. Verder wordt het gebruikt door honderd ondernemers en 150 kunstenaars. Omdat er geen aparte meters in het gebouw zijn, worden de energielasten gedeeld door het aantal huurders.
De huurprijzen verschillen, maar voor de voorzitter van de bewonersvereniging betekent de aangekondigde verhoging een verdubbeling van zijn huidige woonlasten. 'Ik zit hier nu voor 750 euro inclusief energie', zegt Thom Verheul. 'Met de verhoging die boven de markt hangt kost het mij straks tussen de 1400 en 1700 euro. Een leuke tussenwoning in Hoogezand heb je voor 900 inclusief energielasten. Als dit doorgaat wordt het echt heel moeilijk.'
De schoorstenen bij de hoofdingang van het pand in Haren
De schoorstenen bij de hoofdingang van het pand in Haren © Robert Pastoor/RTV Noord

Verhuurder weet van onrust

De bewoners huren het pand van Carex. Die organisatie verhuurt leegstaande panden voor een schappelijke huurprijs. De organisatie bevestigt dat er een energieprijsverhoging van 'mogelijk' 150 procent boven de markt hangt.
'Dat gaat uit van hetzelfde verbruik als vorig jaar', zegt Lenze Hofstee namens Carex. 'We werken inmiddels wel keihard aan maatregelen die de prijs moeten dempen. Zo wordt het gebouw gestookt via housnipperketels en staat de gasketel uit. Ook wordt er gewerkt aan isolatie achter de radiatoren.'
Hofstee heeft de onrust ook opgevangen, maar geeft aan dat zijn organisatie net als heel Nederland te kampen heeft met stijgende prijzen. 'De huidige onrust is merkbaar bij alle Nederlanders.'

'Geen alternatief'

Mocht de aangekondigde verhoging definitief worden, dan is het in elk geval einde verhaal voor bewoner Koen Boshart. Hij woont sinds 2014 in de Biotoop. Zijn huidige woonruimte was een laboratorium, dat hij eigenhandig heeft verbouwd.
Sinds de aangekondigde verhoging, zijn de gesprekken nergens anders meer over gegaan
Koen Boshart - bewoner
'Die verhoging is een paar weken geleden per e-mail aangekondigd. Daar stond toen al in dat we rekening moesten houden met een verhoging van honderd procent. Sinds we die mail hebben gekregen zijn de gesprekken nergens anders over gegaan, ik kan het mij in elk geval niet herinneren. Mensen maken zich heel veel zorgen. Voor velen is er ook geen alternatief. Als je hier woont heb je geen enorm hoge inkomsten. Dus als je ineens je woonlasten niet meer kunt betalen, waar ga je dan heen? De woningnood is enorm en veel hebben geen punten opgebouwd bij een woningbouwvereniging. Dan sta je dus met je rug tegen de muur.'

'Ik zit vast'

Boshart verlaat zijn geliefde woning dus als de prijsstijging een feit wordt, maar hij kan bij zijn vriendin intrekken. Dat is voor zijn buurman, Joachim de Vries, een ander verhaal. Die woont sinds 2021 in het pand. Ook hij heeft praktisch geen punten opgebouwd bij een woningbouwvereniging. Een noodgedwongen vertrek uit de Biotoop zou een enorme klap voor hem zijn.
'Ik kan dus niet heel erg makkelijk ergens anders naartoe. Ik heb net een nieuwe baan, maar die voorziet er niet in dat ik dubbele kosten kan gaan dragen. Dit zorgt er eigenlijk voor dat ik wel op een mooie plek vastzit, maar ik zit wel vast aan de ruimte waar ik ben. Het is absoluut stressvol en dat merk ik ook aan andere bewoners.'
Bezorgde bewoner Joachim de Vries
Bezorgde bewoner Joachim de Vries © Robert Pastoor/RTV Noord
Op een andere plek in het complex, dat uit meerdere gebouwen bestaat met een totaal oppervlak van 33 duizend vierkante meter, werkt Jeroen Hoekstra. Hij bestiert daar zijn prijswinnende animatiestudio Big Pixel Animation.

Woon én werkplek

De Biotoop is niet alleen zijn werkplek, maar ook zijn woonplek. Als de rekening een verhoging krijgt van 150 procent dan hoeft hij niet per direct op zoek naar een andere ruimte, maar ook hij maakt zich zorgen over de huidige ontwikkelingen.
Jeroen Hoekstra woont en onderneemt in De Biotoop
Jeroen Hoekstra woont en onderneemt in De Biotoop © Robert Pastoor/RTV Noord

Nieuwe koelkast

'De verhoging betekent dat ik meer omzet nodig heb', zegt Hoekstra zonder lang te moeten nadenken. 'Op een termijn van een maand is dat natuurlijk best een pittige, maar we moeten de schouders er onderzetten want veel keuze hebben we niet. Verhuizen op korte termijn is ook geen optie.'
Het bedrijf zal niet omvallen als de extra nota op de deurmat valt, maar ook daar zitten uiteraard grenzen aan en daarom heeft hij al maatregelen genomen om de kosten te drukken. Zo staat de boiler uit, draaien niet alle computers op volle toeren en wordt er uitgekeken naar een zuinigere koelkast.

Mogelijke uitgang van bewoners

Bewonersvereniging-voorzitter Verheul houdt in elk geval zijn hart vast. Hij vreest voor een uittocht van medebewoners, simpelweg omdat de kosten te hoog dreigen te worden. 'Ja, het is vijf over twaalf. We zijn allemaal heel onzeker of we 1 januari gaan halen. Voor sommigen kan dat wel, maar ik denk voor de meesten niet.'
Carex laat weten dat er wordt nagedacht over een vangnet voor mensen die niet aan de toekomstige kosten kunnen voldoen.