Wekdienst parlementaire enquête 13/10: Rutte als enige constante politieke factor

Rutte bezoekt de wijk Opwierde in Appingedam waar hele huizenblokken zijn gesloopt
Rutte bezoekt de wijk Opwierde in Appingedam waar hele huizenblokken zijn gesloopt © Kees van de Veen / ANP - Hollandse Hoogte
Goedemorgen. Naar deze verhoordag heeft menigeen uitgekeken. Op de op een na laatste dag van de openbare verhoren van de parlementaire enquête naar de gaswinning moet de premier zich verantwoorden.
De verhoren richten zich in deze laatste week op alle politieke kopstukken, maar ook op directeuren van NAM en Shell. NAM hoorden we gisteren, Shell is vandaag aan de beurt.

Wie worden vandaag verhoord?

09.30 uur: Ben van Beurden
Na een aantal topfiguren van Shell Nederland, is het vandaag de beurt aan de allerhoogste baas van Shell: topman Ben van Beurden. Hij werkt sinds 1983 bij het gas- en oliebedrijf en is sinds 2014 de allerhoogste baas. Onder zijn leiding verhuisde Shell van Den Haag naar Londen. In de afgelopen week werd de innige relatie tussen het kabinet en Shell al duidelijk beschreven, met jaarlijkse diners en meerdere gesprekken tussen Van Beurden en de premier over Groningen. Tijd voor de opperbaas van Shell om daar uitleg over te geven.

14.00 uur: Mark Rutte

14.00 uur: Mark Rutte
Minister-president Mark Rutte (VVD) is als langstzittende premier van Nederland de enige constante politieke factor in de bevingsproblematiek. Volgens Rutte is de Groningse gaswinning veranderd in een nachtmerrie. In zijn eerste kabinet vond de beving bij Huizinge plaats, in zijn tweede kabinet ging de winning naar een recordhoogte. In zijn derde kabinet besloot Wiebes de kraan dicht te draaien. En in zijn vierde kabinet zitten nog steeds heel veel Groningers in de ellende. Rutte bood in de Tweede Kamer drie keer zijn excuses aan voor hoe door het Rijk met de Groningse bevolking is omgegaan. Toch blijft Rutte al jarenlang bij zijn boodschap dat hij niets fundamenteels meer wil veranderen aan de manier waarop de problematiek op dit moment wordt opgelost.

Liveblog

Je kunt de openbare verhoren volgen op rtvnoord.nl/enquete. Ook houden we een liveblog bij waar onze verslaggevers opvallende uitspraken en momenten in bijhouden.

Vooruitblik

Na vandaag is er nog maar een dag met verhoren te gaan. De openbare verhoren worden vrijdag afgesloten met de kritische toezichthouder Theodor Kockelkoren en Kinderombudsman Margrite Kalverboer. Daarna trekt de commissie zich terug om het rapport te schrijven. Dat verschijnt zo richting het voorjaar.

Terugblik

Directeur Johan Atema van de NAM blijft erbij: het grote gevaar in Groningen is geweken, de grootschalige versterkingsoperatie is niet meer nodig. De NAM-topman kan zich wel voorstellen dat nog niet alles veilig is. ‘Ik weet zeker dat er ergens wel een huis is dat niet goed is onderhouden of een schuur dat een halve bouwval is waar kinderen spelen. En dat je daar zegt: luister, dit is niet veilig, dat snap ik.’
Staatssecretaris Hans Vijlbrief is ‘razend’ over het feit dat de NAM arbitrage inschakelt omdat het bedrijf het niet eens is met de kosten voor schadeherstel en versterking. ‘Ze moeten gewoon betalen.’ Om van het getouwtrek met de NAM af te komen, kijkt Vijlbrief naar een afkoopregeling. Het idee is simpel: de NAM maakt in één keer een groot bedrag over naar het Rijk, waarmee alle toekomstige schade- en versterkingskosten wordt betaald. De vraag is alleen: hoeveel moet dat zijn?
Vijlbrief hoopt in zijn periode het vertrouwen in de overheid weer terug te kunnen winnen. Onlangs had hij een gesprek met een vrouw uit het bevingsgebied die drie kwartier tegenover hem zat te huilen. ‘De mensen zijn verdrietig door de bevingen, schade en versterken, maar vooral hoe ze door de overheid behandeld worden. En ik ben de overheid. Burgers die hun overheid niet vertrouwen, is ongeveer het ergste wat er is.’

Je kunt hier onze belangrijkste verhalen tot nu toe lezen: