Mogen biomassa-installaties bij zwembaden in Oost-Groningen weer aan?

De gewraakte biomassa-installatie bij het zwembad in Winschoten
De gewraakte biomassa-installatie bij het zwembad in Winschoten © RTV Noord
Heeft Oldambt terecht of onterecht het contract met de eigenaar van twee biomassa-installaties in de gemeente ontbonden? Die vraag staat centraal tijdens een rechtszaak deze maandag.
Oldambt heeft het contract met eigenaar EOS ontbonden, omdat die partij zich - volgens de gemeente - niet aan de gemaakte afspraken heeft gehouden. EOS vindt juist het omgekeerde.

Verbrande houtsnippers

Het begint in 2018 als Oldambt de zwembaden in Winschoten en Finsterwolde niet langer warm wil stoken met gas, maar met biomassa. In de installaties die zijn aangesloten op de zwembaden, worden houtsnippers verbrand. Met de warmte die daardoor ontstaat, moeten de zwembaden verwarmd worden.
Maar door de verbranding van die houtsnippers ontstaat rook en daar klagen omwonenden over. Vooral de omwonenden van de installatie in Winschoten, die middenin een woonwijk staat, krijgen naar eigen zeggen last van hoofdpijn, keelpijn en andere gezondheidsklachten. De gemeente heeft ook vanuit Finsterwolde klachten binnengekregen.
Zwarte rook uit de biomassa-installatie in Winschoten
Zwarte rook uit de biomassa-installatie in Winschoten © Omwonende Otto Schröder
Daarom worden twee onderzoeken uitgevoerd. Uit beide onderzoeken komt dat de uitstoot van bijvoorbeeld fijnstof en koolmonoxide boven de toegestane waarden liggen. Daarom besluit de gemeente om op 21 oktober 2020 het contract met EOS te ontbinden. De installaties staan om die reden al meerdere jaren uit, maar EOS wil dat de installaties zo snel mogelijk weer in bedrijf gaan.

'Geen eerlijke kans'

EOS claimt dat Oldambt tegen de regels in het contract heeft ontbonden. Reden voor die partij om Oldambt voor de rechter te slepen.
Het bedrijf vindt dat het geen eerlijke kans heeft gekregen om erachter te komen wat de problemen heeft veroorzaakt en om dat op te lossen. Zijn advocaat: ‘De stekker is te vroeg en te snel uit het contract getrokken. Wij hebben niet de kans gekregen om het probleem te herstellen.’
EOS zegt dat het daardoor ook inkomsten misgelopen is en verwacht dat Oldambt die compenseert. Om welk bedrag het gaat, is niet duidelijk.

Welles-nietes

Volgens EOS zijn de ongunstige meetresultaten het gevolg van het hout dat gebruikt is. Toen het bedrijf is gaan testen met ander hout, zouden de resultaten positief zijn geweest.
De gemeente wil daar niks van weten. Dat heeft meerdere redenen. De (gezondheids)klachten bij omwonenden waren niet alleen ten tijde van het onderzoek, maar speelden al vanaf de eerste dag van de ingebruikname van de installatie.
Daar komt bij dat Oldambt een monster wilde nemen van het hout, maar dat EOS dat niet toestond. De gemeente: ‘Wat is er te verbergen?’ EOS wordt op zijn beurt ‘moedeloos van verdachtmakingen van de gemeente’.

Geen toenadering

Onderling komen de partijen er dus niet meer uit. De rechters hoopten nog dat een schorsing beide partijen dichter bij elkaar kon brengen, maar dat bleek tevergeefs.
Het is daarom aan de rechters om tot een uitspraak te komen. De hoofdvraag: heeft de gemeente Oldambt terecht of onterecht het contract ontbonden? Als het antwoord ‘terecht’ is, wint Oldambt en blijven de installaties uit staan. EOS zou dan nog in hoger beroep kunnen.
Als de rechters oordelen dat het contract onterecht is ontbonden, dan is het de vraag wat er gaat gebeuren. EOS zou in elk geval eisen dat de installaties in Winschoten en Finsterwolde per direct weer aan mogen.

Zes tot twaalf weken wachten

De rechtbank probeert op 5 december uitspraak te doen, maar betwijfelt of dat lukt. ‘Houd er voorzichtigheidshalve rekening mee dat we iets meer tijd nodig hebben, gelet op de complexiteit.’ De rechtbank koerst daarom op 16 januari.
Otto Schröder, omwonende van de biomassa-installatie in Winschoten, wist de zitting nog positief te eindigen. Hij reageerde: ‘Voor ons is 5 december ook goed. Als het maar een leuk cadeautje is.’