Plannen in de maak om lichten op windmolens 's nachts te doven

Windmolens met rode verlichting (N33, met Geefweer op de achtergrond)
Windmolens met rode verlichting (N33, met Geefweer op de achtergrond) © Egbert Minnema
De provincie Groningen is in gesprek met de exploitanten van Windpark Delfzijl en Windpark N33 over het doven van de verlichting op windmolens 's nachts. De provincie verwacht dat de parken in 2023 toestemming krijgen van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) om te experimenteren met de transpondertechniek, die dit mogelijk maakt.
De lichten op windmolens zorgen op meerdere plekken in de provincie voor weerstand bij de omgeving. Omwonenden zeggen het idee te hebben dat ze 's nachts middenin een rosse buurt of naast een kermis wonen.
Gedeputeerde Melissa van Hoorn vindt het fijn dat er eindelijk wat aan het probleem gedaan gaat worden. 'Het is nog niet duidelijk wanneer we precies van start kunnen gaan. Het plan en de financiering worden eerst verder uitgewerkt, maar ik ben wel blij dat er nu vaart achter komt', zegt Van Hoorn.

Transpondersysteem

Windmolens met een tiphoogte van 150 meter of meer moeten 'obstakelverlichting' voeren in verband met de veiligheid van het vliegverkeer. Er zijn verschillende systemen waardoor de lichten een groot deel van de nacht toch uit kunnen. Eén daarvan is het transpondersysteem. Bij gebruik van dit systeem gaan de lichten op de molens pas aan als er een vliegtuig of helikopter (met daarin een transponder) in de buurt van een windpark komt.
Verschillende systemen waarmee de lampen op windmolens aan kunnen worden gezet als een vliegtuig nadert
Verschillende systemen waarmee de lampen op windmolens aan kunnen worden gezet als een vliegtuig nadert © Sander Schieving

Kosten

Belangenvereniging NWEA (Nederlandse WindEnergie Associatie) heeft eerder dit jaar afspraken gemaakt met het ministerie van Economische Zaken en andere partijen over de kosten van het aanbrengen van een transpondersysteem bij windmolenparken. Uitkomst is dat de windmolenexploitanten de helft van de kosten voor hun rekening nemen. De andere helft van het bedrag wordt gedeeld door de provincie en het Rijk.
De kosten van een transpondersysteem worden per park geschat op een bedrag van twintigduizend euro. De provincie Groningen heeft vier ton vrijgemaakt om op alle windparken waar dit probleem speelt, de komst van een transpondersysteem mogelijk te maken.

Laatste hobbel

Exploitanten RWE en Eurus van Windpark N33 zeggen welwillend te staan tegenover naderingsdetectie met een transpondersysteem. De bedrijven hebben inmiddels facturen opgevraagd bij producenten van dergelijke systemen.
Een laatste hobbel die nog genomen moet worden, is volgens de exploitanten een procedure die op dit moment loopt over aanpassing van het inpassingsplan van het windpark. Het gaat hier om het punt of de verlichting overdag continu moet branden of juist moet knipperen. Een foute omschrijving in het inpassingsplan heeft de exploitanten een miljoen euro aan dwangsommen gekost.
'Zolang deze procedure nog loopt en er dus nog geen duidelijkheid is over welke voorwaarden in de toekomst geldig zullen zijn voor de obstakelverlichting, kunnen wij nog geen besluit nemen over de toepassing van ADLS (naderingsdetectie). Dit is afhankelijk van de voorwaarden in het inpassingsplan', zegt woordvoerder Ilja Kamphuis namens beide exploitanten.