Cel- en taakstraffen geëist tegen cybercriminelen

Een hacker aan het werk
Een hacker aan het werk © RTV Noord
Voor een reeks cybercrimezaken en verboden wapenbezit is tegen een twintigjarige man uit Eelderwolde een celstraf van vijf jaar geëist. De man werd vorig jaar juni, toen achttien jaar oud, aangehouden in een blokhut in het Stadspark in Groningen. Tegen een negentienjarige medeverdachte uit Stad is een taakstraf van vijftig uur geëist.
De Stadjer was 17 jaar toen hij werd aangehouden. Hij stond donderdagmiddag voor de kinderrechter. Zijn zaak werd achter gesloten deuren behandeld.
Volgens het OM zijn tientallen mensen voor ruim honderdduizend euro opgelicht, en is er voldoende bewijs voor een veroordeling van computervredebreuk en diefstal van geld. Ook het hebben van illegale software en het verhandelen van lijsten met niet-openbare persoonsgegevens, zoals wachtwoorden, valt aan te tonen. In de meeste gevallen handelde de man uit Eelderwolde alleen, bij hem vonden de agenten een gaspistool.

Op heterdaad

Door de inval van de politie in de blokhut op het Stadspark in Groningen, kwam er abrupt een einde aan de cybercriminaliteit van het tweetal. De computer stond te draaien met illegale software. De man uit Eelderwolde deed zich telefonisch voor als bankmedewerker en probeerde iemand op te lichten en inloggegevens los te peuteren.
De cybercrimineel was op dat moment al een tijdje bij de politie in Den Haag in beeld, vanwege een aangifte van een telecombedrijf. Er was ingebroken op het computersysteem van het bedrijf en gesjoemeld met simswaps.
Een simswap is een actie waarbij een mobiel telefoonnummer wordt gekoppeld aan een andere simkaart, om zo te kunnen frauderen.

Fulltime bezig met cybercrime

Het telecombedrijf deed intern onderzoek, waarbij het computeradres van de man uit Eelderwolde in beeld kwam. Volgens het OM was de man uit Eelderwolde vanaf begin 2021 bezig met cybercriminaliteit en deed hij zich niet alleen voor als bankmedewerker, maar ook als iemand van een incassobureau of de belastingdienst. Via sociale media had hij contact met anderen over cybercrime en software hiervoor.
Hij zat op dit moment in de zesde klas van het VWO en hield zich fulltime bezig met cybercrime. Hij vond zichzelf 'cool' en zijn slachtoffers 'stom', zei de officier van justitie. Geld verdienen om een luxe leventje te leiden, ten koste van anderen, was zijn levensdoel op dat moment.

Digitale woningoverval

Volgens het OM was de man bewust op zoek naar persoonsgegevens van oudere mensen, omdat die in de digitale wereld meestal minder sterk in de schoenen staan. 'Hij is hun privédomein binnengedrongen. Hij is zich bewust van hun kwetsbaarheid, maar dat lijkt hem eerder te motiveren dan te stoppen. Je zou het een digitale woningoverval kunnen noemen', zei de officier van justitie.
Vanuit zijn cel gaf de Drentse verdachte zijn broertje de opdracht ruim zeventigduizend euro aan gestolen cryptomunten buiten het zicht van de politie te houden. De man zat op dat moment in beperking en mocht niemand spreken, behalve zijn advocaat.

Geen schuldgevoel

Zijn plan mislukte, doordat de politie de telefoon van de vriendin van deze verdachte afluisterde. De vriendin en het broertje staan vrijdag voor de rechter. De twintigjarige is psychisch onderzocht. De deskundigen zien problemen in de persoonlijke ontwikkeling van de man. Hij zou zich snel gekrenkt voelen, narcistisch zijn, en niet geremd worden door een schuldgevoel.
Er is geen behandeling geadviseerd, want de man wordt volledig toerekeningsvatbaar geacht. Het OM vindt het positief dat de verdachte contact heeft gezocht met de aangevers en meewerkt aan schadeherstel.

Jeugdstrafrecht

De advocaat van de twintigjarige pleitte voor een bestraffing volgens het jeugdstrafrecht. Dat zou een maximale celstraf van twee jaar betekenen. De man zit bijna zestien maanden in voorarrest en zou dan snel weer buiten de poort staan. De raadsman zei dat hij zich 'wild is geschrokken' van de hoge strafeis van het OM.
De uitspraak is op 1 december.