'We moeten goed nadenken hoe we een volgende pandemie aanpakken'

'Je ziet dat de getallen naar beneden gaan: het aantal positief geteste mensen is heel laag. Dat geldt ook voor de ziekenhuisopnames', somt Niesters op. 'Ik denk dat het virus wel besmettelijker is, maar niet ziekmakender. Er zullen altijd mensen in de problemen komen, dat zal ik niet ontkennen. Maar er komt een moment dat het een verkoudheidsvirus is geworden. Met een slag om de arm: je moet ook eens iets loslaten.'

'Ik denk dat het verstandig is dat de minister nu er de meldingsplicht vanaf haalt', aldus Niesters. Maar er is ook een schaduwzijde, constateert de viroloog: 'Er wordt op dit moment niet zoveel gevaccineerd. Dus dat valt een beetje tegen.'

Ouderen en mensen met een zwakke gezondheid kunnen ieder jaar een griepprik halen. Is een jaarlijkse coronaprik ook zinvol? Niesters: 'De samenstelling van de griepprik is redelijk constant en voorspelbaar. Maar voor het coronavirus weten we dit nog niet. Dus we moeten nog even wachten. Maar je kunt het inderdaad wel een beetje met elkaar vergelijken.'

Sinds het begin van de pandemie houden wereldwijd wetenschappers het coronavirus in de gaten. Dat is nodig omdat het virus voortdurend muteert. Sommige varianten worden extra goed in de gaten gehouden. Die kunnen zich in potentie ontwikkelen tot een nieuwe dominante variant, die de bestaande vaccins weet te omzeilen.

Niesters: 'Dat in de gaten houden, doen we nog steeds om het virus te begrijpen. Maar ik verwacht dat we daar over een tijdje wel mee ophouden. De Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat we aan het einde van de pandemie zitten. In de staart eigenlijk. Ik denk dat dat waar is. En ik denk dat het belangrijk is om te kijken hoe we ons kunnen voorbereiden op de volgende pandemie. Al weet je niet wanneer dat is. We hebben geleerd dat er in heel korte tijd veel mogelijk is.'

Wat Niesters betreft, kunnen de voorzorgsmaatregelen zo langzamerhand worden losgelaten. Maar ga je bijvoorbeeld op bezoek bij iemand met een kwetsbare gezondheid, dan is wat hem betreft voorzichtigheid nog steeds op zijn plaats. Niesters: 'Ik noem dat 5G, vijf keer je gezond verstand gebruiken. Als je klachten hebt, doe dan een test. Ben je positief, ga dan niet. Verder: was je handen regelmatig, nies in je elleboog. En probeer afstand te houden als het druk is.'

Daarnaast moet hem nog iets van het hart: 'Als je je prettiger voelt om een masker te dragen, doe dat dan gerust. Ik doe het ook als ik op Schiphol in de rij sta. Het is een extra voorzorgsmaatregel, net als het dragen van een autogordel. We hoeven echt niet terug naar een lockdown. Maar als anderen een masker willen dragen, respecteer dat dan.'

'Ik denk dat we naar beste weten onze kennis hebben toegepast. Maar als je het globaal bekijkt, dan hebben we in Europa relatief veel doden te betreuren. Zeker in vergelijking met een aantal Aziatische landen. We moeten niet denken dat we het heel goed hebben gedaan. We hadden het beter kunnen doen. Maar dat moet later uit de cijfers blijken.'

Net als andere virologen raakte Niesters zelf ook besmet met het coronavirus: 'Ik heb zelf ook Long Covid, ben nog steeds sneller moe. Ik hoop dat dat nog overgaat. We hebben geprobeerd onszelf te beschermen. Maar dat is met die massaliteit niet altijd gelukt.'

Peinzend: 'Er komen nog wel meer pandemieën op ons af. We moeten even goed stilstaan bij hoe we dat voor de komende tijd moeten aanpakken. We leven met heel veel dieren in dit land, we leven met heel veel mensen op deze planeet, we reizen heel veel. Alles wat we doen, heeft consequenties, ook al lijkt het vanzelfsprekend.'