'IJsfluisteraar' Marten test het ijs meter voor meter: 'Kwestie van goed voorbereiden'

Drie natuurijsliefhebbers op het Paterswoldsemeer
Drie natuurijsliefhebbers op het Paterswoldsemeer © Joyce Kranenborg/RTV Noord
Bewapend met een stok en een touw om zijn middel gaat Marten Imelman uit Eelde het ijs op. Hij staat ook wel bekend als 'ijsfluisteraar', want al jaren is hij als een van de eersten op het ijs te vinden.
'Er kan geschaatst worden', zegt hij. Maar niet overal, 'het kan op een ondergelopen natuurgebied zoals 't Roegwold of op andere ondergelopen weilanden en vennetjes. Het Paterswoldsemeer daarentegen heb ik woensdag maar een paar honderd meter kunnen verkennen, de rest was onbetrouwbaar.'

Meter voor meter het ijs lezen

Imelman bereidt zich altijd goed voor als er ijs ligt. 'We bereiden ons dagen van tevoren al voor door aanvriezing in de gaten te houden, dus hoe en waar het ijs zich gaat vormen. Dan heb je een beeld van welk ijs er het langst ligt, dat is het sterkste ijs.'
'Op het moment dat we het gaan proberen, gaat een van ons vooruit, dat ben ik vaak', vervolgt Imelman. 'Dan heb ik een stok mee, prikkers om de nek en een touw vast om mijn middel. Iemand achter mij heeft het eind van dat touw vast en met die stok ga ik meter voor meter het ijs lezen en kijken of het betrouwbaar is.'
Besneeuwd ijs op het Hoornse Meer in de stad Groningen
Besneeuwd ijs op het Hoornse Meer in de stad Groningen © Sander Slager/RTV Noord

Structuur en kleur

Levert dat ooit een nat pak op? 'Ik zou bijna durven zeggen nooit', aldus de ijsfluisteraar. 'Degene die met touw en prikkers uit het water zijn gehaald, zijn mensen die na ons kwamen en niet hetzelfde spoor als wij hebben gevolgd.'
Bij het 'lezen' van het ijs kijkt Imelman naar twee dingen: 'De structuur en de kleur. Je kunt aan de structuur vaak zien of er een verandering is, dat betekent vaak dat het ijs later of eerder is aangegroeid. Als het later is aangegroeid is het dunner, daar moet je heel alert op zijn. Hetzelfde geldt voor de kleur, sommige kleuren verraden dat het ijs later is aangegroeid.'
Mensen zeggen dat ik risico neem, maar ik bereid me uitermate goed voor
Marten Imelman - IJsfluisteraar
Als Imelman met zijn team het ijs op gaat, staan er weleens mensen aan de kant die roepen dat ze het niet moeten doen. 'Die mensen nodigen we uit om ons eraf te halen', lacht hij. Anderen vragen of het ijs vertrouwd is. 'Dan roep ik, terwijl ik op het ijs sta, dat het niet betrouwbaar is. Dat is een beetje paradoxaal, maar je moet wel weten wat je doet.'
'Als ik mensen aan zie komen zonder prikkers om de nek of zonder touw of stok, dan weet ik al dat ze niet weten wat ze doen', vervolgt Imelman. 'Mensen zeggen weleens dat ik risico's neem, maar ik neem juist geen risico. Ik bereid me uitermate goed voor en verken het ijs meter voor meter. Als iedereen het zo zou doen, zou dat hartstikke prima zijn.'

Donderdag verder verkennen

Omdat het afgelopen nacht gevroren heeft, durft Imelman donderdag het ijs wel op. 'Ik denk dat er een stuk aangegroeid en verstevigd is. Het zou mooi zijn om een stukje Paterswoldsemeer te gaan doen, want het mooiste ijs is natuurlijk natuurijs.'
Dat verkennen kan nog even, na het weekend gaat de temperatuur weer omhoog. Jammer, vindt Imelman, 'maar deze dagen steken we in onze zak!'