Provinciebestuurder Hamster: ‘Natuurherstel en verbeteren waterkwaliteit grotere uitdaging dan stikstof’

De provinciebestuurder deed de uitspraken bij de presentatie van de Groningse plannen voor het landelijk gebied. De focus ligt daarbij op natuurherstel en het verbeteren van de waterkwaliteit. De provincie heeft landbouwgebieden ingedeeld in de gebieden zuidelijk Westerkwartier, Westerwolde, Oldambt, Gorecht, Duurswold en Waddenkust/Wierdenland.

De stikstofopgave is er, maar die is in Groningen ten opzichte van andere provincies relatief klein. Met name rond het Westerwoldse Natura 2000-gebied Liefthingsbroek moet stikstof gereduceerd worden en is de eerste boer inmiddels uitgekocht. Gesprekken met andere agrariërs lopen, maar er wordt met ‘minder dan vijf’ boeren gesproken, aldus Hamster.

‘Vanaf het begin wisten we dat het Nationaal Programma Landelijk Gebied ging over stikstofreductie, natuurherstel en de kwaliteit van water’, zegt Hamster. ‘Per gebied verschilt welke opgave de grootste is. Ten zuiden van de stad ontsnapt er CO2 uit het veenweidegebied, wat we terug moeten dringen. In de Veenkoloniën is er een grote opgave wat betreft de druk op de bodem en de kwaliteit van water. Dat vraagt om verschillende oplossingen.’

Een van de mogelijke oplossingen is het verhogen van het grondwaterpeil, een maatregel waar niet alle boeren blij mee zijn maar wel een oplossing die natuurorganisaties toejuichen.

De provincie Groningen heeft verder nog geen vastomlijnde plannen gemaakt hoe tot natuurherstel en het verbeteren van de waterkwaliteit te komen. De zogeheten ‘startnotitie’ geeft wel enige richting aan de discussie, maar Hamster en zijn beleidsmedewerkers hopen in gesprek met agrariërs tot vastomlijnde plannen te komen. Rond 1 juli moeten die plannen concreet worden.

‘We hebben verschillende opgaven’, stelt Hamster. ‘We willen de stikstofuitstoot op verschillende manieren terugdringen, bijvoorbeeld via innovaties. We zijn ook met betrokken ondernemers in gesprek om hun bedrijf bijvoorbeeld te verplaatsen.’

Voor agrariërs wordt de uitdaging om een boterham te verdienen door deze optelsom een stuk groter. Naast het onderwerp stikstof wordt per gebied bekeken waar agrariërs met overheden en partners aan moeten werken.

‘We hebben tegen elkaar gezegd: laten we al deze opgaven op een pragmatische manier aanvliegen’, stelt Hamster. ‘We hebben harde doelen, daar werken we naartoe, maar we willen dat de doelen wél haalbaar blijven. Groningen is en blijft een landbouwprovincie. Het gaat er op sommige plekken anders uitzien, maar dat gaan we met ondernemers, inwoners en organisaties samen bepalen.’

De provinciebestuurder doet het anders dan zijn collega-gedeputeerde in Overijssel, die het Rijk direct om vijf miljard euro vroeg om al deze plannen met de landbouw uit te kunnen voeren. ‘Wij hangen er geen bedrag aan vast. We gaan nu per gebied uittekenen wat er moet gebeuren en pas daarna kunnen we kijken welke bedragen nodig zijn.’