Eva zoekt uit: Waarom word je verdrietig als er iets ergs gebeurt?

Eva zoekt uit: Waarom huilen we als er iets ergs gebeurt?
Eva zoekt uit: Waarom huilen we als er iets ergs gebeurt?
Kinderen stellen vragen over van alles en nog wat; vragen waar volwassenen vaak geen raad mee weten. Eva Hulscher legt ze voor aan wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen. In deze aflevering wil Senna (10) weten: waarom word je verdrietig als er iets ergs gebeurt?
‘Als je verdriet hebt, ga je vaak huilen en dat komt doordat het evolutionair gezien van belang is geweest’, legt neuropsycholoog Marie-José van Tol van de Rijksuniversiteit Groningen uit. ‘Een baby die honger heeft of zich onveilig voelt, gaat huilen. Huilen betekent: ik heb hulp nodig. En omdat mensenkinderen heel lang van hun ouders afhankelijk blijven, is het in de evolutie lang zinnig geweest om dat signaal af te geven. Dat blijf je dan doen.’ Huilen is voor ons nog steeds nuttig, zegt ze, ‘want een ander kan troost bieden, dat helpt om te herstellen.’
Neuropsycholoog Marie-José van Tol legt de functie van huilen uit
Neuropsycholoog Marie-José van Tol legt de functie van huilen uit © RTV Noord

Waarom huilen we nou het meest?

‘Mensen huilen het meest om verlies’, zegt Van Tol. ‘Bijvoorbeeld als iemand doodgaat of bij een scheiding. Maar het kan ook gaan om verlies van controle.’ Iedereen kent de voorbeelden wel: het stampvoetende kind dat huilt als het niet krijgt wat het wil of de tranen die opwellen midden in een flinke ruzie. ‘Iemand gaat dan huilen uit machteloosheid of frustratie.’
Eva zoekt uit: Waarom word je verdrietig als er iets ergs gebeurt?

Zijn we altijd verdrietig als we huilen?

We huilen als mensen niet alleen van verdriet, we kunnen ook huilen om iets moois of als iemand anders huilt. Van Tol: ‘Gedrag spiegelen is een gepaste reactie: in dit geval voelen we ook verdriet en kopiëren dat. Vooral als je ouder bent, gaat het invoelen vaak gemakkelijker en ben je sneller geëmotioneerd.’

Huilen alleen mensen?

Kleine zeehondjes die hun moeder kwijt zijn noemen we huilers. Betekent dat dat dieren ook kunnen huilen? ‘Ja, als dieren jong zijn en afhankelijk van hun moeder of verzorger, laten ze door een huilgeluid weten: ik ben alleen, help me’, aldus Van Tol. En tranen dan, hebben dieren die ook? ‘Nee, dat is uniek voor mensen. Ergens in de evolutie is het voor ons handig gebleken om ook zonder geluid te kunnen tonen dat je verdrietig bent.’
Een huiler
Een huiler © RTV Noord

Waar komen die tranen ineens vandaan?

Van Tol: ‘Je hebt natuurlijk altijd vocht in je ogen, maar als we huilen uit verdriet, dan komen daar andere tranen bij. Daar hebben we een aparte klier voor. In die tranen kun je ook het stresshormoon terugvinden. Als je huilt, is er iets ergs aan de hand en wil je dat die situatie verandert. Daardoor komt je lichaam in een staat van paraatheid. En tegelijkertijd is huilen ook een manier om die stress onder controle te houden.’
Neuropsycholoog Marie-José van Tol van de RUG
Neuropsycholoog Marie-José van Tol van de RUG © RTV Noord