CDA-Kamerlid Van den Berg: 'Keuze van minister om NZa-advies te negeren is onbegrijpelijk'

UMCG'ers protesteren
UMCG'ers protesteren © ANP
CDA-Tweede Kamerlid Joba van den Berg vindt het onbegrijpelijk dat minister Kuipers (VWS) de concentratie van kinderhartcentra wil doorzetten, ondanks het advies van de Nationale Zorgautoriteit (NZa). 'De minister is veel te voortvarend', zegt ze. Van den Berg hoopt daarom dat de ziekenhuizen zelf met een plan komen. 'Dan komt er een beter plan.'
Kuipers liet begin deze week weten dat de ziekenhuizen wat hem betreft nog tot 1 april krijgen om onderling te bepalen welke twee van de vier ziekenhuizen in Groningen, Utrecht, Leiden en Rotterdam hun afdeling kinderhartchirurgie moeten sluiten. Lukt ze dat voor de door hem gestelde deadline niet, dan hakt hij begin april zelf een knoop door.

Belangrijk orgaan

Bij Van den Berg stuiten twee zaken tegen de borst. Het eerste is het feit dat het advies van de Zorgautoriteit zomaar in de wind wordt geslagen. 'Misschien dat dat advies er wat anders uitziet dan wij allemaal hadden verwacht, maar die Zorgautoriteit is een belangrijk orgaan. Als je daar advies aan vraagt, moet je wel heel goede redenen hebben om daarvan af te wijken.'
Daarnaast pleit Van den Berg voor een integrale aanpak: 'Mijn tweede punt, en dat heb ik vorig jaar ook al in de gesprekken met de ziekenhuizen duidelijk gemaakt: er wordt nu met kinderhartchirurgie een heel klein ding uitgepakt. Maar je moet veel breder kijken. Misschien niet eens alleen naar kindergeneeskunde, maar heel breed: naar wat ik noem 'hoog-complexe-laag-volume'-behandelingen.'
Dat zijn ingewikkelde operaties die niet heel vaak voorkomen. 'En laten we realistisch blijven: dat gaat om minder dan tien procent van de totale zorg.'
Als de sector zelf met een plan komt in plaats van de politiek, komt er een beter plan
Joba van den Berg - Tweede Kamerlid CDA
Joba van den Berg
Joba van den Berg © ANP
Kuipers schreef in zijn brief aan de Kamer dat 'er al dertig jaar wordt gediscussieerd' en dat er nu geen tijd meer te verliezen is. Van den Berg snapt ook wel dat de minister snelheid wil maken, want als Nederland goede zorg wil houden, dan moet er goed worden samengewerkt en keuzes worden gemaakt.
'Ik zou ook echt graag willen dat de sector zelf met een plan komt', zegt Van den Berg. 'Want dan wordt het een beter plan.' Probleem van de huidige impasse, zegt ze, is dat er maar één optie (twee van de vier moeten sluiten) op tafel ligt. 'Bij onderhandelingen is het fijn als er heel veel dingen op tafel liggen, zodat iedereen wat kan krijgen. Maar als er maar één ding op tafel ligt, dan krijgt de één alles en heeft de ander dus niets.'

Kijken naar het grote geheel

Daarom moet je dus veel meer naar het grote geheel kijken, zegt het CDA-Kamerlid. 'Ik pleit voor een integrale oplossing. Dus het ene ziekenhuis doet zeldzame ziektes a, b en c, en het andere doet d, e en f. Op die manier kun je ook zorgen dat de acute zorg in de verschillende regio's beschikbaar blijft.'
Concentreren is echt wat anders dan centraliseren. Concentreren kan ook in Groningen
Joba van den Berg - Tweede Kamerlid CDA
Van den Berg gaat niet zover door te zeggen dat het UMCG kinderhartchirurgie moet behouden. 'Maar: concentreren is echt wat anders dan centraliseren. Concentreren kan ook in Groningen, Nijmegen of Maastricht. Ik heb in die zin weinig met Randstad-denken. Daarnaast moet je ook kijken naar de basiszorg: wat gebeurt er met de rest van de zorg als je kinderhartchirurgie hier weghaalt. Dat moet voor het UMCG, dat een rol vervult voor heel Noord-Nederland, zwaarwegend zijn.'

Niet gebonden aan coalitie-afspraak

Saillant is dat Van den Berg als CDA'er coalitiegenoot is van D66'er Kuipers. Hoe hard gaat ze dit straks spelen als puntje bij paaltje komt? 'Daar gaat het nu niet om. Maar ik voel me op dit punt helemaal niet gebonden aan enige coalitie-afspraak. Dit punt maak ik ook al jaren via mijn initiatief 'Zorg in de Regio'. Een half jaar geleden heb ik met GroenLinks al een motie ingediend dat acute zorg in de regio betaalbaar én bereikbaar moet blijven.'
Dát er geconcentreerd moet worden, is volgens Van den Berg geen discussie. Vier kinderhartcentra is te veel. 'Maar zorg dat er meer dan één optie op tafel ligt. Want ook in de toekomst loop je dan de kans dat er telkens weer een partij alles krijgt en de ander niks.'