Proef krijgt vervolg: Groningse huisartsen kunnen zien of spoedeisende hulp plek heeft

Voor hen is een dashboard beschikbaar waarop van alle negen noordelijke ziekenhuizen staat aangegeven of hun spoedafdeling plek heeft voor nieuwe patiënten.

De laatste jaren gebeurt het namelijk steeds vaker dat spoedafdelingen code rood afkondigen. Het is er dan te vol en dus nemen ze alleen nog mensen op die in acuut levensgevaar zijn en verder niemand. Meestal is de oorzaak simpelweg dat er teveel patiënten zijn, soms ook dat er patiënten liggen met een zware zorgvraag. Daarnaast hebben ziekenhuizen vaak geen maximale bezetting, omdat ze met personeelstekorten kampen. De spoedeisende hulp is de plek waar het dan vastloopt. Omdat het ziekenhuis vol ligt, kunnen patiënten niet doorstromen naar een verpleegafdeling.

Het gevolg is dat huisartsen soms heel wat ziekenhuizen moeten afbellen voordat er plek is. Huisarts Mischa Hardieck in Stadskanaal: 'Ik denk dat ik vier patiënten per week naar de spoed stuur. In de jaren voor de coronatijd kon je al die patiënten in één keer kwijt, maar nu kan ik twee van de vier niet verwijzen naar de eerste hulp van voorkeur.' Soms gaat dat zover dat patiënten bijvoorbeeld helemaal in Leeuwarden geholpen moeten worden.

Het dashboard dat nu beschikbaar is, moet al dat vergeefs bellen voorkomen. Op het scherm staat achter elk ziekenhuis met een spoedafdeling een kleurtje. Rood betekent geen nieuwe patiënten, groen betekent dat ze wel welkom zijn. 'Als huisarts in Stadskanaal verwijs ik naar Emmen. Als die op rood staat is het Ommelander Ziekenhuis mijn tweede keuze. Staat die op groen, dan kan ik die rechtstreeks bellen en ook aan de patiënt uitleggen: normaal gaat u naar Emmen, maar die is vol. Het scheelt veel tijd en frustratie.'

De derde kleur is oranje; dat betekent dat code rood dreigt. Huisartsen moeten dan overleggen wanneer de patiënt kan komen. Dat is overigens iets wat ze veel vaker zouden moeten doen, zegt huisarts Hardieck. 'Als huisarts zijn we eerst allemaal spreekuur aan het doen, om een uur of elf gaan we visites rijden en daarna komen al die patiënten binnen. Tussen elf en drie is het altijd het drukst op de spoed.'

Als huisartsen patiënten beter verspreid over de dag zouden doorsturen, zou de spoed niet telkens overlopen. 'In dit systeem kan je ook zien dat de spoed over bijvoorbeeld twee uur weer open is. Dan kan je overleggen met de spoedarts en de patiënt van: dit is nog wel veilig en vertrouwd om een patiënt nog twee uur thuis te houden. Als we nou als huisartsen proberen twintig procent van die mensen op een ander tijdstip in te sturen, dan wordt het beter verdeeld over de dag.'

Na de driehonderd praktijkhouders volgen de komende maanden de driehonderd waarnemers; ook zij krijgen dan toegang tot het dashboard. Vraag is wel hoeveel huisartsen 'm daadwerkelijk zullen gebruiken. In de pilotfase was de helft (van de zestien deelnemers) enthousiast. Een kwart vond het te ingewikkeld en een kwart blijft liever op de oude manier werken.

Er is hoe dan ook een wereld te winnen, denkt huisarts Hardieck, ook als niet iedereen mee doet. Verreweg de meeste spoedpatiënten (70 procent) belanden namelijk op verwijzing van de huisarts in het ziekenhuis. 'Er is nog iets van twintig procent dat komt van 112, maar de huisartsen zijn het grootste deel. Daar kan je hopelijk iets in bereiken. Het is spannend, want je wilt graag zien dat de toegang tot dit dashboard effect heeft op de spoed.'

- Huisartsen en spoedeisende hulp werken samen aan betere spreiding patiënten