Bakkerij was zeven jaar open op zondagochtend, maar moet dicht na klacht: 'Enige dag dat je uitgebreid kunt ontbijten'

Tineke en Menno Plagmeijer
Tineke en Menno Plagmeijer © Luna Smit/RTV Noord
Tineke en Menno Plagmeijer van Broodje van Eigen Deeg balen: hun Franse bakkerij in de Brugstraat in Groningen moet per direct op zondagochtend dicht van de gemeente. Zeven jaar was de zaak op zondagmorgen open, maar dat bleek tegen de regels. De eigenaren zeggen dat ze dat niet wisten.
Afgelopen maandag kregen ze bezoek van een handhavingsambtenaar, nadat de gemeente een klacht had ontvangen. 'We waren verbaasd, we wisten helemaal niet dat we op zondagochtend niet open mochten', stelt Tineke Plagmeijer. 'Bakker Bart in de Herestraat en croissanterie Pigalle in de Stoeldraaiersstraat zijn op zondagmorgen ook open. En bakkerij Blanche, die even verderop in de straat zat, was op zondagochtend ook altijd open.'

Winkel, geen horeca

Maar het verschil met die zaken is dat zij een horecavergunning hebben, terwijl Broodje van Eigen Deeg een detailhandelsvergunning heeft. De bakkerswinkel heeft bijvoorbeeld niet de toiletten die voor een horecavergunning vereist zijn. En winkels mogen volgens de plaatselijke Winkeltijdenverordening pas om 12.00 uur open om de zondagsrust niet te verstoren.
Geen broodjes meer op zondagochtend bij Broodje van Eigen Deeg
'Sinds eind 2015 waren we al op zondag open. Eerst om 11.00 uur, later werd dat 10.00 uur en de laatste tijd gingen de deuren al om 8.00 uur open. Het is uit vraag geboren. Voor veel mensen is het een ritueel geworden om op zondagochtend naar de bakker te gaan om bijvoorbeeld een lekker croissantje of andere verse broodjes te kopen. Het is vaak de enige dag dat je tijd hebt om uitgebreid te eten', zegt Tineke Plagmeijer.

Belangrijkste ochtend

'Zondagochtend is voor ons inmiddels de belangrijkste ochtend van de week, goed voor tien procent van de omzet. Het wordt lastig om het financieel rond te breien zonder die inkomsten. Helemaal nu wij, net als andere bakkers, momenteel kampen met hoge energiekosten, gestegen loonkosten en vanaf komend voorjaar vermoedelijk ook nog een hogere huur', zegt Menno Plagmeijer.
De eigenaren hopen dat klanten het kopen van broodjes zullen uitstellen tot zondagmiddag, zodat de omzetderving beperkt blijft. Voor het personeel lijken de gevolgen mee te vallen; er hoeft niemand uit. 'Maar de medewerkers krijgen wel minder uren: in plaats van om 6.00 uur hoeven zij voortaan pas om 10.00 uur te beginnen.'

Lieve berichtjes

Het bakkersechtpaar zegt, sinds het de sluiting bekendmaakte op Facebook en de kwestie media-aandacht kreeg, berichtjes uit heel Nederland te ontvangen.
'Hartverwarmend en heel lief. Mensen vinden het heel raar dat je als bakker op zondagochtend geen brood kunt verkopen en dat de gemeente het ondernemers zo moeilijk maakt. Overal in het land zijn plaatsen waar bakkers op zondagochtend open mogen zijn. In Hoogezand, Hoorn, Utrecht, Amersfoort, noem maar op.'
De Plagmeijers snappen dat de gemeente haar eigen regels moet handhaven ('ze kunnen niet anders'), maar ze hadden eigenlijk wel op wat compassie gehoopt. 'Het is een lastige tijd geweest voor de detailhandel. Na corona moet iedereen weer een beetje vet op de ribben krijgen. Bovendien voelt het oneerlijk dat de zondagsrust wel geldt voor de detailhandel, maar niet voor de horeca.'

Tijdelijke ontheffing?

Nu ze van de eerste schrik zijn bekomen, hopen de beide ondernemers dat de gemeente openstaat voor een gesprek. 'We hopen dat er een tijdelijke oplossing, zoals een tijdelijke ontheffing, kan komen. Een horecavergunning aanvragen is geen optie, want er is hier gewoon geen plek voor toiletten', zegt Menno Plagmeijer.
Wie de klacht heeft ingediend, is niet bekend. 'De gemeente gaat dat niet vertellen. Het doet er ook niet toe. De bovenbuurvrouw was heel erg bezorgd dat wij haar zouden verdenken, maar dat doen we niet. Wij hebben altijd een heel goed contact met haar.'
Reactie gemeente Groningen
Woordvoerder Corien Koetsier van de gemeente Groningen beaamt dat Broodje van Eigen Deeg een detailhandelsvergunning heeft. 'Daarin staat dat ondernemers zich moeten houden aan voorwaarden zoals de plaatselijke Winkeltijdenverordening. Dat betekent dus ook dat winkels op zondagmiddag niet voor 12.00 uur open mogen.'
De openingstijden worden vastgesteld door de gemeenteraad en zijn gebaseerd op de (landelijke) Winkeltijdenwet. 'Een gemeente kan daar in de plaatselijke verordening wel van afwijken, maar dat moet worden goedgekeurd door de gemeenteraad.'
Een tijdelijke ontheffing aanvragen, zoals de eigenaren van de bakkerij opperen, is volgens Koetsier mogelijk. 'De gemeente beoordeelt zo'n verzoek aan de hand van verschillende criteria, maar het is niet zeker of zo'n aanvraag gehonoreerd wordt.'
De eigenaren krijgen in elk geval geen boete. 'Ze hebben geluk gehad dat we het zeven jaar niet hebben opgemerkt. We controleren wel, maar het is niet zo dat we heel geregeld overal langs kunnen. Daar hebben we gewoonweg geen capaciteit voor.'