Eemsdelta baalt van NCG: versterking loopt fors achter op schema

Nieuwe huizen en tuinen na de versterking in Opwierde-Zuid in Appingedam
Nieuwe huizen en tuinen na de versterking in Opwierde-Zuid in Appingedam © Martin Drent/ RTV Noord
Een deel van de inwoners van het bevingsgebied moet langer wachten tot hun huis aardbevingsbestendig is. De versterking van minstens duizend huizen in de gemeente Eemsdelta heeft vertraging opgelopen. En dat heeft gevolgen voor meer huizen die aangepakt moeten worden.
‘We vinden dit een trieste constatering’, zegt wethouder Annalies Usmany-Dallinga (Lokaal Belang Eemsdelta). ‘De problemen lijken maar niet opgelost te worden.’

Achterstand inhalen

De afgelopen anderhalf jaar zouden tweeduizend huizen in de gemeente versterkt worden. Dat is bij lange na niet gelukt. Begin oktober waren 550 huizen opgeleverd. Minimaal duizend huizen zijn doorgeschoven om dit jaar aangepakt te worden, laat Eemsdelta weten in haar nieuwste plan van aanpak.
Nationaal Coördinator Groningen (NCG) heeft vrijwel alle capaciteit nodig om de achterstand dit jaar weer in te halen. ‘Er is slechts ruimte om 166 nieuwe adressen in opdracht te geven om te starten met de uitvoering’, zo laat de gemeente weten.

Tegenvallers met versterkingsadviezen

Een belangrijke oorzaak volgens de gemeente Eemsdelta is de haperende typologieaanpak. Daarbij gaat de NCG ervan uit dat je soortgelijke bouwen op dezelfde manier kunt versterken, waardoor niet elke rijtjeswoning apart opgenomen en beoordeeld moet worden. Veel huizen bleken echter niet op die manier beoordeeld te kunnen worden. Daardoor kwamen versterkingsadviezen te laat en konden projecten niet worden opgestart.
Voor wethouder Usmany-Dallinga is dit de reden om 2028 los te laten als jaartal wanneer de versterking afgerond moet zijn. ‘Met onze ervaring zeggen wij dat het niet realistisch is. Wij hebben daar een andere mening over dan de staatssecretaris en willen oprecht naar onze inwoners communiceren’, zei de wethouder woensdagavond in een commissievergadering van de gemeenteraad.

Kritiek op NCG

Daarnaast vindt ze dat de NCG naar buiten toe een rooskleuriger beeld geeft over de versterking dan daadwerkelijk het geval is. In een persbericht begin deze week liet de NCG weten dat alle doelstellingen van afgelopen jaar behaald werden. Zo zijn meer dan duizend huizen in het hele gebied bouwkundig versterkt, wat een van de doelen was.
Usmany-Dallinga stoort zich aan dit positieve bericht. Volgens Eemsdelta is voor zeventig procent van die huizen in 2016 of 2017 al opdracht gegeven om aangepakt te worden. ‘Het proces van start tot oplevering heeft dus wel vijf tot zes jaar geduurd. Dat geldt voor zevenhonderd adressen in Eemsdelta.’ Kortom, ook al zijn er duizend huizen opgeleverd, er is nog een behoorlijke achterstand.
De NCG geeft in een reactie toe dat niet alle afspraken uit het Plan van Aanpak van 2022 van Eemsdelta zijn waargemaakt. ‘Net als Eemsdelta vinden wij dat vervelend. Wij doen dan ook ons uiterste best om dit jaar de afspraken uit het plan van 2023 na te komen, met name om de bewoners zo snel mogelijk duidelijkheid te geven.’
Volgens de NCG zijn de herbeoordelingen een belangrijke oorzaak van de vertraging. Ruim zevenduizend adressen in het bevingsgebied komen in aanmerking voor een herbeoordeling. Zolang de eigenaar nog geen keuze heeft gemaakt, ligt de planning stil. Ook is er een tekort aan projectleiders. ‘Er wordt binnen de NCG hard aan getrokken om dit aantal te vergroten.’

2028 haalbaar: minder maatregelen nodig

In tegenstelling tot de gemeente Eemsdelta gaat de NCG er wel vanuit dat de versterking in 2028 klaar is. Komend jaar worden in het hele bevingsgebied 1.100 woningen versterkt. Het gaat volgens de NCG om sloop en nieuwbouw of om ingrijpende versterkingen. Doordat de gaswinning afneemt, zullen minder versterkingsmaatregelen nodig zijn en kunnen er de komende jaren meer huizen versterkt worden.
Eemsdelta roept staatssecretaris Hans Vijlbrief van Mijnbouw op om de capaciteit bij de NCG te vergroten. ‘Hij moet alles in het werk stellen om NCG te voorzien van de ruimte om die betrouwbare overheid te kunnen zijn', stelt de gemeente.
Vijlbrief liet woensdag tijdens een debat in de Tweede Kamer weten in gesprek te zijn met de betrokkenen. Hij wil vasthouden aan 2028 als deadline om de versterking af te ronden.