Inspectie: mishandeling op zorgboerderij in Wedde was aan de orde van de dag

Het is een onthutsende opsomming van incidenten in het rapport van de IGJ. Een paar voorbeelden. Het hoofd van een cliënt wordt met pindakaas ingesmeerd, waarna een hond hem aflikt. Een cliënt wordt in een sloot gezet. Een cliënt wordt met zijn hoofd in de wc geduwd. Zorgverleners gooien zand in het bed van een cliënt omdat die de tuin niet goed zou hebben gewied.

Standaardstrafmaatregel: cliënten moeten gedwongen buitenslapen als ze de regels overtreden, bijvoorbeeld door iets uit de koelkast te pakken. Meestal slapen ze dan in een tent; bij slecht weer mogen ze in de werkplaats overnachten. Let wel: het gaat om zogeheten EMB-cliënten, mensen met een ernstige meervoudige beperking.

De cliënten worden ook blootgesteld aan andere vernederingen. Uit het rapport: 'Zo leest de inspectie in een dagrapportage dat zorgverleners een EMB-cliënt buiten zetten omdat hij harde geluiden maakt. Volgens zorgverleners claimt de cliënt daarmee aandacht van zorgverleners. Hij moet volgens hen leren de aandacht te delen met anderen. Tegelijkertijd vertelt een zorgverlener dat de cliënt het ontwikkelingsniveau heeft van een kind van anderhalf tot vier jaar.'

Een ander incident dat in het rapport wordt beschreven: 'De inspectie leest in de bestuurlijke rapportage dat een zorgverlener bij een cliënt een banaan in de broek doet. De inspectie leest dit ook tijdens het bezoek in de dagrapportage van het dossier van de cliënt terug. De zorgverlener doet dit omdat de cliënt meerdere keren niet doet wat de zorgverlener zegt.' Verder krijgen cliënten scheldnamen als 'viezerik', 'aso' of 'satan', zo constateert de IGJ.

De zaak kwam aan het rollen nadat journalist Alberto Stegeman er lucht van kreeg. Hij plaatste heimelijk camera's in de zorgboerderij. De beelden speelde hij naderhand door naar de politie. Uiteindelijk werden zes medewerkers aangehouden als verdachte. Twee cliënten werden op bevel van de IGJ direct overgeplaatst naar een andere zorginstelling. Als gevolg van de opgelegde sluiting moeten de acht resterende cliënten nu dus ook elders worden ondergebracht, voor zover dat niet al is gebeurd.

De eigenaren van Aurora Borealis lieten in december al weten dat ze zouden stoppen met hun bedrijf. Met het besluit van de IGJ komt nu dus ook formeel een einde aan de zorginstelling.

Het strafrechtelijk onderzoek naar de verdachten loopt nog. Zij zullen zich op een later moment voor de rechter moeten verantwoorden.

De 'aanwijzing' van de inspectie om Aurora Borealis te sluiten, dateert van 11 januari en zou een week later worden gepubliceerd. Maar de zorgboerderij maakte bij de rechter bezwaar tegen de publicatie. De rechter heeft dat bezwaar afgewezen. Daarom is het rapport nu alsnog gepubliceerd.

Advocaat Fonny Krol-Postma wil namens de exploitanten van de zorgboerderij niet inhoudelijk reageren. Wel wijst ze erop dat de rechter heeft geoordeeld dat de inspectie de beelden en de stukken aan haar cliënten had moeten overhandigen. 'Dat staat in de wet, dat dat moet.' Later voegt de advocaat toe dat haar cliënten hopen dat de zorgboerderij alsnog kan worden overgenomen. De uitspraak van de rechter is maandag gepubliceerd.