'Verschillen in gezondheid van mensen zijn niet meer klein, maar heel groot'

Gezondheidseconoom Jochen Mierau van de Rijksuniversiteit Groningen ondertekende de brief ook. 'Het beleid dat tot nu toe gevoerd wordt, heeft niet het volledig gewenste effect gehad. De gezondheidsverschillen lopen alleen maar op', zegt hij.

Vooral tussen arm en rijk ontstaan verschillen. In de open brief wordt gesteld dat 'mensen in een lagere sociaaleconomische positie gemiddeld acht jaar eerder overlijden dan mensen in een hogere sociaaleconomische positie'.

'Laat dat even binnenkomen', zegt Mierau. 'De verschillen zijn niet meer heel klein, maar heel groot aan het worden. Dat uit zich in de gezondheid van mensen. Als kinderen niet gezond zijn, doen ze het niet goed op school, volwassenen hebben dan vaker arbeidsuitval. Ouderen zijn meer hulpbehoevend als ze minder gezond zijn. Het raakt ons overal in de maatschappij. Vandaar dat het zo'n belangrijk thema is.'

Volgens Mierau wordt voor een oplossing al gauw naar de zorg gekeken. 'Belangrijker is dat we moeten kijken naar de oorzaken van ongezondheid. Een deel daarvan is armoede. Het is goed om te kijken of mensen op het sociaal minimum eigenlijk wel genoeg hebben om goed rond te komen. Dan heb je het over uitkeringen en minimumloon.'

'Het gaat ook om de omgeving waarin mensen zitten. Als je nu door Groningen rijdt, zie je de ene na de andere reclame voor fastfood, gokken en alcohol. En kijk ook naar het voedselaanbod, een groot deel van wat in de supermarkt ligt past helemaal niet in de schijf van vijf. Als we buitenshuis eten, bevat het aanbod vaak te veel vet en zout. Stimuleer een omgeving waarbinnen gezondheid mogelijk is, de verstandige keuze en ook de gemakkelijke keuze.'

'Aanpakken van het probleem is een kwestie van de lange adem', benadrukt Mierau. 'Elke keer als je beleid maakt moet je denken: wat is nou de impact hiervan op gezondheid? Denk niet alleen aan wat het doet met de gemeentekas, maar ook wat het doet met mensen. Bijvoorbeeld als je nadenkt over het wel of niet open houden van een zwembad, of de inrichting van een wijk die misschien niet zo fiets- of loopvriendelijk is.'

De politiek, zowel landelijk als in de regio en gemeenten, kan volgens Mierau meer doen. 'Als nu in bijvoorbeeld een gemeente de financiën er niet goed voorstaan, worden er maatregelen genomen om dat op orde te brengen. Maar als de gezondheid in een gemeente achteruitgaat, hoeft daar geen verantwoordelijkheid over afgelegd worden, of maatregelen genomen worden. Het zou goed zijn als het kabinet doelen stelt voor de volksgezondheid en dat er dan ook periodiek verantwoording afgelegd wordt. Als stok achter de deur.'