Bureau Steinfort: 'de Moeder van Satan'

Giet de waterstofperoxide in een glas. Doe hetzelfde met de aceton. Voeg vervolgens heel langzaam het zoutzuur toe. Zwavel- of azijnzuur mag ook. Laat het mengsel 24 uur afkoelen, het liefst bij een temperatuur lager dan 10 graden Celsius. Na verloop van tijd vormen zich kristallen. Filter de kristallen uit de vloeistof en laat ze drogen.
De explosieven die zijn gebruikt om supermarktketen Jumbo af te persen zijn zelfgemaakt. Volgens het Nederlands Forensisch Instituut gaat het om TATP, een mengsel van aceton, waterstofperoxide en een sterk zuur. De bereidingswijze is gewoon op internet te vinden en de ingrediënten zijn in bijna elke drogist of apotheek te koop. Geen semtex of dynamiet dus, maar een huis-tuin-en-keuken-explosief.
TATP staat voor tri-aceton-tri-peroxide en wordt vaak gebruikt door zelfmoordcommando's. Het is in een handomdraai gemaakt en relatief goedkoop. Dat de stof extreem instabiel is en bij het minste of geringste ontploft, wordt op de koop toegenomen. Zo zijn er in Israël tal van Palestijnen in het zicht van de haven gestrand omdat hun bomgordel te vroeg tot ontploffing kwam. TATP staat daarom ook wel bekend als 'de Moeder van Satan'. De Godin der goden die volgens de overleveringen een kind baarde dat niet 'goed' bleek te zijn. De duivel, die in verschillende vermommingen de strijd aanging met zijn Moeder om haar troon.
Het gebruik van TATP is niet alleen voorbehouden aan de Palestijnen, de stof wordt ook steeds vaker in West-Europa gebruikt. Bijvoorbeeld tijdens de terroristische aanslagen op de metro in Londen, in 2005. En wie herinnert zich de Britse 'shoe bomber' Richard Reid nog? Hij had 100 gram van de stof verstopt in de zool van zijn schoen en wilde dat tot ontploffing brengen tijdens een vlucht van Parijs naar Miami. De poging werd uiteindelijk verijdeld. En ook tijdens de recente aanslagen in Parijs maakten de daders gebruik van 'aceton-peroxide'.
En nu is het dus overgewaaid naar Groningen. Alhoewel de verdachte de explosieven vooral heeft gebruikt om de Jumbo onder druk te zetten, en niet zo zeer om slachtoffers te maken. De bom bij de vestiging aan de Wilhelminakade was weliswaar krachtig genoeg om dood en verderf te zaaien, maar ging niet af. En de explosie aan het Overwinningsplein was zo gering dat de schade beperkt bleef tot een barst in een raam. Het lijkt erop dat de verdachte wist waar hij mee bezig was en dat hij de productie en de toepassing van het materiaal kennelijk onder de knie heeft.
Kennelijk. Want was het verzamelen van bewijs maar net zo makkelijk als het maken van het explosief zelf. 'Ik zit al drie maanden onterecht vast. Ik heb de Jumbo niet afgeperst, laat staan dat ik met explosieven in de weer ben geweest', zo verklaarde de verdachte deze week. Volgens zijn advocaat is het onderzoek gebaseerd op aannames en vermoedens, niet op feiten. En dat zou justitie in deze zaak inderdaad nog wel eens kunnen opbreken. Gebrek aan bewijs.
In Bureau Steinfort werpt misdaadjournalist Peter Steinfort elke woensdag om 20:30 uur een nieuwe blik op de misdaad en politie in Stad en Ommeland.